برآورد و تعیین الگوی فضایی نیاز آبی درخت سیب در ایران

‌بررسی نیاز آبی در طراحی سیستم‏های آبیاری و تأمین مصرف آب در کشاورزی اهمیت دارد. مطالعۀ حاضر با هدف برآورد و تعیین الگوی فضایی نیاز آبی درخت سیب با استفاده از آمار ایستگاه‌های هواشناسی طی سال‌های 1364 تا 1392 در مناطق کشت درخت سیب در ایران انجام شد. ابتدا تبخیر‌– تعرق مرجع سالانه براساس مدل فائو، پنمن– مانتیث برآورد شد، در ادامه نیاز آبی مراحل رشد درخت سیب تابستانۀ گلاب کهنز و سیب پاییزۀ رد دلیشز مشخص شد. نتایج به‌دست‌آمده از محاسبۀ ETo سالانه و نیاز آبی مراحل رشد با استفاده از نرم‌افزار ArcGIS10.2 به‏صورت الگوی فضایی برای هر واریته مشخص شد. نتایج نشان داد میزان ETo سالانه در مناطق شمال شرق و نیمۀ جنوبی محدودۀ کشت سیب به بیش از 2 هزار میلی‏متر می‏رسد. درختان سیب تابستانۀ گلاب کهنز نسبت به واریته‏های پاییزۀ رد دلیشز نیاز آبی کمتری دارند و مرحلۀ میانی رشد در درختان سیب بیشترین نیاز آبی را دارد. تغییرات مکانی تبخیر‌– تعرق و نیاز آبی درخت سیب بیشتر ناشی از عامل ارتفاع از سطح دریاست. از شمال به جنوب و از غرب به شرق مناطق کشت درخت سیب در ایران، میزان نیاز آبی افزایش می‏یابد. مناطق شمال شرق و دامنه‏های مجاور نواحی داخلی ایران و همچنین نواحی جنوبی در مناطق کرمان و یزد در مناطق کشت درختان سیب، تبخیر – تعرق سالانه و نیاز آبی دارند، بنابراین انتخاب واریته‏های با نیاز آبی کمتر در این مناطق مهم است.